चौधरी

'चौधरी' शब्दको व्युत्पति संस्कृतको चक्रधारी शब्दबाट व्युत्पन्न भएको भाषिक संज्ञान मिल्दछ । जसअनुसार चक्रधारण गर्ने भएकाले भगवान कृष्णलाई चक्रधारी पनि भनिन्छ, तेहि चक्रधारीको 'चक्रधारी' बाट अपभ्रंश हँदै 'चक्कधारी', 'चव्वधारी' अनि 'चौधारी' एवम् हाल 'चौधरी' हुन आईपुगेको वा चक्रधारीको लिला (कृष्ण लिला), पाण्डवयानी (पाँचपाण्डव मध्यका भिमलाई अत्वारीमा एकतर्फ बाट पकाएको रोटी चढाएर पूजा गर्दछन्), बर्कीमार (महाभारत) जस्ता कृष्णका जीवन गाथाहरू उत्सव पर्वहरूमा परम्परादेखी गाउँदै आएका कृष्णका अत्यन्तै भक्त भएकाले नै थारूहरूको जाति चौधरी रहेको हो । चौधरी कबिलामा समाज, सामाजिक जीवन एवम् प्रकृतिलाई अत्यन्तै महत्व दिएको देखिन्छ । जन्म देखि मृत्यू प्रयन्त: सम्मका सबै पारीवरीक सामाजिक कामहरू सबै परिवारहरू मिलिजुली एकवद्ध भएर गर्ने र मिलेरै बस्ने संस्कार छ । यवनहरूले समेत चौधरी (थारू) हरूको आफ्नो समाज एवम् संस्कारमा दृढविस्वस अनि निस्वर्थ समर्पण देखेर आफ्ना कौमका मुखियाहरूको पदवि नै चौधरी राखेको देखिन्छ । केही राज्यहरूमा राज्य संयन्त्रले पनि राज्य सञ्चालनको प्रशासनिक एवम् न्यायिक निकाए हेर्ने पदमा चौधरी पद नियुक्त गरेको पनि देखिन्छ । अत: क्रमशः चौधरी... विस्तृतमा